Z trudnością, ale zaczynamy oswajać się z obowiązującą nowomową w ekonomii i podatkach. Słowo klucz to pakiet. Mamy pakiety socjalne, pakiety PIS-piątek, klimatyczne, elektromobilności, ale one nie dotyczą bezpośrednio przedsiębiorczości – nie będziemy ich komentować.
Zdecydowanie jednak interesuje nas pakiet deregulacji gospodarki, a w nim podpakiet 3P, czyli Pakiet Przyjazne Prawo. Rozwijając nazwę brzmi pięknie, prawo ma podążać za przedsiębiorcą i zmianami realiów gospodarczych. Podpakiet 3P wprowadza zupełnie nową jakość do systemu. Zakłada odejście od wykładni, że przedsiębiorca to z definicji oszust i przestępca. Po raz pierwszy ustawodawca odkrywa to, co Seneka napisał przed wiekami ‘Errare humanum est‘ – mylić się jest rzeczą ludzką.
Co to oznacza w praktyce? Ustawodawca zamierza przyznać przedsiębiorcy prawo do popełnienia błędu, czyli naruszenia przepisów wynikającego z niewiedzy lub braku doświadczenia i zamierza odejść od praktyki bezwzględnego karania za błędy.
Prawo do popełnienia błędu będzie ograniczone na kilka sposobów. Ograniczenia o których wiemy to
- karencja na błędy to jeden rok od rozpoczęcia działalności
- przyznane wyłącznie rozpoczynającym działalność po raz pierwszy
- wyłącznie dla firm z sektora MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa), zarejestrowanych w CEIDG (spółki z o.o. są wykluczone)
Nasuwa nam się wiele wątpliwości, również takich o prawdziwych intencjach ustawodawcy
- ustawa definiuje co to jest wykroczenie skarbowe i przestępstwo skarbowe, nie definiuje pojęcia błąd. Kto będzie decydował czy błąd to jeszcze błąd, czy to już wykroczenie lub co gorsza przestępstwo skarbowe?
- historia pokazuje, że 9 na 10 małych biznesów upada po roku, maksymalnie dwóch. Pokazuje też, że często należy splajtować kilka razy, żeby za kolejnym odnieść sukces. Dlaczego pakiet ogranicza się wyłącznie do początkujących przedsiębiorców?
- co dwie głowy to nie jedna, dlaczego ustawodawca wyklucza spółki z dobrodziejstwa prawa do błędu?
- fiskus może dopatrzyć się nieprawidłowości do pięciu, w skrajnych wypadkach do 15 lat wstecz. Co się stanie z błędami młodości w przypadku kontroli przeprowadzanych po pierwszym roku?
- jak będą traktowane błędy popełnione w kolejnych latach wskutek błędów pierwszego roku?
Pozostaje nam czekać aby ocenić, jak w praktyce będzie działał 3P. Czy zasłuży na nazwę Pakiet Przyjazne Prawo czy raczej Pakiet Pełen Pułapek?